Hoeveel kebaya’s/kebaja’s had jouw (voor)moeder? En waren die allemaal wit? Misschien heb je er nog eentje of meer liggen, in de kamferkist of linnenkast. En wie weet wil je die door ons, Sabine Bolk en Dido Michielsen, laten bekijken en het bijbehorende verhaal aan ons vertellen. En misschien heb je er zelfs foto’s bij waarop diezelfde kebaya wordt gedragen!
Wij, Sabine Bolk, kunstenaar en batik onderzoeker, en Dido Michielsen, schrijfster, vinden
dat van het duo sarong&kebaya, de laatste nogal een ondergeschoven kindje is. Er is weinig tot geen onderzoek naar gedaan, terwijl het kledingstuk notabene genomineerd is als UNESCO immaterieel erfgoed. Bovendien lijkt het alsof de witte kebaya in het voormalige Nederlands- Indië voornamelijk werd gedragen door (Indo-)Europeanen en vrouwen die zich in hun kringen begaven. Daarom vroegen we ons af: heeft de kleur wit in dit geval een extra, wellicht koloniale, betekenis? En dat leidde weer tot andere vragen, zoals:
- Was het dragen van de witte kebaya strikt verbonden met de bovenlaag van de samenleving?
- Werd de witte kebaya ook op de Molukken en op Papoea Nieuw-Guinea gedragen?
- Speelde religie een rol bij de keuze voor de witte kebaya?
- Hoe is de ‘traditie’ van de witte kebaya dragen ontstaan? Kan er ook een praktische reden zijn voor het dragen van wit, omdat het verkoelend zou zijn en zweetplekken minder toont?
- Zat er verschil in materiaalgebruik en wat kunnen we daar nog meer over te weten komen?
- Wanneer verdween de witte kebaya uit het straatbeeld en wat betekende dit?
- Heeft de witte kebaya nog altijd een koloniale connotatie of kan ze gewoon worden gedragen?
Kortom: vertellen de witte kebaya’s een eigen verhaal dat kan worden doorgegeven?
De basis voor ons onderzoek is een tiental witte exemplaren uit Dido’s collectie. Maar we zijn ook enorm benieuwd naar wat jullie kebaya’s ons kunnen vertellen. Daarom nodigen we je uit om contact met ons op te nemen als je denkt te kunnen helpen het raadsel van de witte kebaya te ontrafelen.
Het resultaat van ons onderzoek presenteren we op de Tong Tong Fair 2024.
Wil je meedoen aan ‘De betekenis van de witte kebaya’ met jouw kebaya? Mail dan naar: themeaningofthewhitekebaya@gmail.com
Salam hangat,
Sabine Bolk en Dido Michielsen
www.sabinebolk.nl | www.didomichielsen.nl
Dit project is mede mogelijk gemaakt door een subsidie van het Vfonds